Александар Кујунџиски: Над мојата глава како еден вид ореол стои девизата „ниту ден без линија“ (односно ниту ден без ненапишан стих или зборовен вез)
1. Покрај тоа што многу ваши книги доживеале нови изданија, какви други успеси ви имаат донесено досега?
Не само една, повеќе мои книги доживеале и доживуваат нови, втори па и трети изданија. Што се однесува до книгата „Сакам книга“, која е вклучена како лектирно издание за ученициоте од трето одделение, треба да истакнам дека таа е преведена уште на единаесет јазици: англиски, германски, албански, турски, српски, словенечки, хрватски, црногогорски, влашки, босански и ромски јазик. Раритетност во македонската издавачка продукција, која на нејзините читатели им овозможува напоредно со читањето и проследувањето на изданието на македонски јазик да можат да го надградуваат и надополнуваат своето познавање и на некој од другите јазици што ги учат на тој начин што ќе ги споредуваат разновидните текстови наедниот и на другиот јазик. А книгава, навистина, содржи толку многу прекрасни содржини сплетени во кратки книжевни творби: и песни, и раскасчиња, и басни, и сказни, и пиески – за драмска изведба…
2. Како сте задоволни од вашата соработка со „Антолог“ и колку сметате дека соработката со одредена издавачка куќа е важна за успехот на едно дело?
Издавачката куќа „Антолог“ според мене е една од најреномираните, најподемни и најиновантни издавачи во нашата земја (не само поради тоа што прва во државата покрена и дејствува и со Книжарница на тркала, туку и според мноштво други оригинални проекти, меѓу кои е веќе долгогодишниот Фестивал на европската литература Бук-стар, а и големиот број на едиции од сите области и за сите генерации сегашни и идни адоранти на убавиот пишуван збор). Инаку, морам да го истакнам и податокот дека поради мојата долгогодишна посветеност и жизнената преданост на книжевноста, од чии корења никнале, се развиле и расцутеле досега над 140 објавени дела – и поезија, и проза и драмски творби – за да „им оставам простор“ на што повеќе други македонски творци, во последно време активно објавувам и книги означени како „самостојни изданија“.
3. Дали моментално пишувате и што ново да очекуваме од вас во блиска (или далечна :)) иднина?
Бидејќи поривно и изненасилено од мене речиси секој ден бликнува по некоја идеја за книжевен изблик (макар тоа да е и само афоризам) над мојата глава како еден вид ореол стои девизата „ниту ден без линија“ (односно ниту ден без ненапишан стих или зборовен вез) – во мојата творечка лабораторија пркосат уште неколку необјавени дела. И тие, не само јас – нестрпливи да „видат светлост на денот“ и да се вклучат и сместат меѓу корици. Не само за да преспиваат таму, туку за да се гласат и да шират ек кој ќе ги повикува читателите од сите генерации…
4. Дали имате омилен лик од вашите книги и дали би можеле да го поминете животот во негово друштво (таков каков што сте го створиле)?
Не еден, имам повеќе омилени ликови кои се инкорпорирани во моите книги. Тој број – со летот на годините се зголемува. Но освен омилените драги детски и возрасни ликови, јас сум опседенат и со љубовта кон природата. (Не случајно една од моите најчитани и најобјавувани книги за деца е насловена „Природо, љубов моја!“!) Не само што го проследувам и проучувам и животот на животните и битисувањето на дрвјата и растенијата, туку и тие за мене се непресушен бунар, би рекол дури и – врело, вруток, гејзер – за нови и постојани творечки инспирации и надахнатости.
5. Некои велат дека добар писател е 90% добар читател. Дали се согласувате со оваа изјава и доколку е така, кои автори имале најголемо влијание врз вас како писател?
Да ви одговорам првин во мојот препознатлив и неминлив хумористично-сатиричен стил: постојат писатели кои премногу се перчат а нивните творенија освен тие и можеби нивната најблиска рода – не успеал да ги дочита ниту еден читател. Нивно право е да мислат за себе (а и „за други“) тоа што го мислат. Јас уште од почетното запознавање на азбуката македонска исконски ја прифатив и се сродив со книгите како мои најдобри другари. Колку пишувам, толку и читам. Да видам и други што создале и создаваат. Нарцисоидноста и завидливоста ми се туѓи.
Со сета почит неодамна ја проследив антологијата на македонскиот краток расказ „Џунџуле во земјата на афионите“ на Издавачот „Темплум“ и со восхит заклучив дека кратките прозни творби кај нас со висок дострел ги совладуваат голем број македонски автори, како членови на ДПМ, така и такви кои досега не се афирмирале онолку колку што заслужиле.Инаку, имам бескрајно голем број домашни и странски писатели кои ги обожавам, и на чии дела често навраќам. Да ги обновам средбите и убавините. Долг би бил списокот ако би ги набројувал сите, но незаобиколиво морам да ги наведам делата на мојот професор на факултетот, еминентниот и возвишениот Блаже Конески. Тука е и Кочо Рацин – прерано загинатиот партизан, но за мене уште жив. Го почитувам и творештвото на голем број други наши знаменити писатели кои заминале во вечноста, но и од редовите на оние кои за радување и вишнеење на македонскиот пишуван збор уште успешно „го држат перото“ и создаваат. Би бил неправеден ако не го спомнам и влијанието и љубовта кон литературата што на одреден начин ми го дарувале Бранислав Нушиќ, Антон Павлович Чехов, Марк Твен, Јован Јовановиќ-Змај, Бора Станковиќ, Елин Пелин… и цела плејада други странски писатели.
6. Што сте кога не сте писател/ка?
Градинар. Билкар. Овоштар. Цвеќар. Печуркар. Планинар. И сè друго што е „во служба и во содружништво“ со Нејзиното Височество – Мајката Природа.
7. Овој разговор е во склоп на акцијата ЛЕТО СО МАКЕДОНСКИ АВТОРИ која трае од 11 до 22 јули. Нашата заедничка цел е секој читател во својот список „книги за на одмор“ да вклучи и дела од македонски писатели. Но која книга вие би им ја препорачале на нашите и ваши читатели да ја понесат со себе ова лето?
За читателите, сегашни и идни, било да се некаде на езеро, море или на планина, би им порачал – та што друго?!? – никогаш да не ја заборават „духовната храна“: Книгата! Од книгите нема „прејадување“ ниту „препивање“! Тие слободно можат да се „консумираат“ бескрајно и до ненаситка!
