Креативноста на тапет: „Уципуци размислува надвор од кутијата“
Детските размислувања се шаренила, питки извори, кладенци на знаење и мудрост каква што ретко се сретнува кај возрасните. Досетливиот ум на децата е како острилка што ги оспособува моливите за понатамошна работа. Сѐ додека тие моливи се чуваат постојано наострени во понатамошниот развој, децата ќе имаат вишок креативна енергија, која секогаш ќе ја исползуваат во она што ние го осознаваме како иновативност. Младината и напредокот на светот.
Авторката на серијалот за Уципуци, Зане Зуста, сака да го прикаже токму тоа, како неизвалканиот разум ги креира границите, подобро кажано, како ги руши.
Откако сите ќе излезат од дома, Уципуци паѓа во една картонска кутија. Нема кој да ѝ помогне. Додека чека да го најде решението, во кутијата наидува на многу згоди, но и запознава пријателчиња за кои не ни знаела дека постојат.
Размислувањето е нашиот излез од заробеноста.
И тогаш кога паниката ја обзема, Уципуци сфаќа дека таа никогаш не била физички заробена во кутијата, дека сѐ било плод на нејзината замисла. Цело време со двете кревки ножиња стоела на подот. Изненадена и засрамена, ја разбира моќта на мисловното ограничување и оградување од слободата по сопствен избор. Колку мислата ја потчинува идејата?
Ова не е книга што може да ја класифицираме како книга за деца. Можеби е илустрирана, но тоа не значи дека возрасните нема да си ги рашират погледите со ова величествено четиво. Ова е сликовница што преминува во стрип кога ќе биде разглобена, кога ќе стапи во допир со сивата мозочна маса, кога ќе се раствори со помош на стожерот над кој е изградена – мислата.
Што мислите, дали Уципуци ќе успее да го сфати значењето на „Размислувај надвор од кутијата“? Иако сликовницата на крајот изобилува со неколку интересни игри преку кои децата ќе учат за перцепцијата и перспективата, Ива пројави желба да има своја лична дружба со Уципуци.
Игра со кутии
Кутиите се неизоставен дел затоа што влегуваат и во насловот на сликовницата. За оваа игра ви се потребни кутии со различни големини и ширини. Обложете ги со украсна хартија, пожелно е хартиите да имаат различна текстура. Нешто по кое детето би ги разликувало не само на поглед туку и на допир. Од играта може да направите две варијанти:
Во која кутија може да влезе Уципуци?
Дајте му простор на детето да испита каде ја собира Уципуци, а каде не. Нека ги допира кутиите и важно е да прави обиди. Поголемите деца може да проценат од око која кутија е соодветна на големината на Уципуци, а за помалечките е одлична сензорна вежба во која се вклучува координацијата меѓу окото и раката.
Подреди ги кутиите по големина
Побарајте детето да ги подреди кутиите по големина, од помала кон поголема. Поправете го ако некаде згреши, посочувајќи му на грешката. Забележете „Оваа кутија е подолга од другата, но е поширока“, така што суптилно ќе ги вметнете и метричките поими.
Побарајте, овој пат, да ги разликува од поголема кон помала. Играта завршете ја со едноставна споредба на некоја кутија во однос на Уципуци. „Дали Уципуци е поголема од оваа кутија?“ „Можеби е помала?“ Доколку сметате дека детето не успева да ја усвои разликата, сугерирајте! Со оглед на тоа дека учењето на детето во предучилишна возраст најпрвин се одвива по пат на обиди и грешки, на крајот ќе стигне до точното решение.
Како ќе излезе Уципуци од кутијата?
Од коцки направете висока ограда. Ставете ја внатре Уципуци. Прашајте го детето да ви наброи пет начини на кои Уципуци ќе излезе од кутијата. Охрабрувајте го така што за секое креативно решение (кое мора да биде логично, а во детскиот свет што не е?) ќе го наградувате со бакнеж (чувство дека детето е нечија гордост) или со писмена потврда (отпечатете петка или некој откачен симбол на раката; на овој начин детето го воведувате во значењето на бројките, кои подоцна во текот на образованието ќе имаат главна улога). Можете и да отпеете или да одиграте нешто, како ваша честитка за сработеното (така детето се стекнува со поимот дека неговиот напредок не е само негова среќа и успех туку и на околината).
Создaјте свој подвижен екран
Оваа вежба бара поголем влог и труд, ама сигурна сум дека заедничкото време ќе биде најголемата награда од која и родителите и детето ќе профитираат со чисти, природни и позитивни емоции. Со оглед дека макетата на Уципуци е направена да ги движи крилјата, на детето ќе му претставува огромно изненадување доколку направите скромен подвижен театар. Создајте свој дијалог, нешто што ги симболизира вашите домашни вредности или навики.
Благодарение на овој подвижен екран, го оддалечувате детето од технологијата и постојаното озрачување, но и му всадувате идеја како да создаде нешто со својот труд, кое ќе може да го управува со сопствениот ум, не само со своите дланки.
*Овој подвижен екран ќе го искористиме и во следната рецензија, каде што Уципуци ќе си го бара домот. Така што, штом сте ја подготвиле, чувајте ја во првобитната состојба до следното дружење со нашата Кутија на приказни.
**Нашиот подвижен екран е направен врз парче стиропор, со помош на украсна селотејп-лента, која ни помогна да симулираме тапети, парче изолирана бакарна жица за ламбата… Сценографијата може да ја менувате според желбата. Ќе се зачудите колку можности се отворени доколку ја пуштите имагинацијата да ве води.
Прилозите за место во физичка акција
Што ви е потребно? Некој гломазен предмет што ќе претставува ориентир во однос на телото на детето. Потоа ја задаваме следната инструкција: „Уципуци те предизвикува да застанеш зад столот.“ Или: „Уципуци те предизвикува да седнеш на столот.“
Давањето физичка димензија на играта не само што влијае детето поскоро да ги совлада прилозите за место, затоа што во времето на усвојување влегуваат и сликовитата, но и просторната димензија, туку и ја изградува спацијалната и кинестетичката интелигенција.
Учиме нови димензии
Нацртајте ја Уципуци според постојната мостра. Сега заедно со детето оформете едно бувче од пластелин. Забавувајте се испитувајќи ја вашата заедничка креативност, која ќе ве насочува како еден извор на енергија. Разликувајте ги димензиите, преку асоцијации. Дали нацртаната Уципуци може да стане? Дали онаа од пластелин може да го направи тоа? Кој приказ е 2Д? И што би значело тоа?
Пишува: Јована Матевска Атанасова