Јордан Коцевски: Да се биде писател во Македонија, значи да се биде личност која постепено е растргната помеѓу желбата за пишување и потребата да се живее.

 

Интервју со авторот Јордан Коцевски

 

Кога и како започна да пишуваш? Што значи да се биде писател во Македонија?

ЈК: Мојата учителка во второ одделение го препозна мојот талент и ме стимулираше да пишувам. Сето тоа затаи кога почнав средно, за вистински да почнам да пишувам некаде после 2001.

За мене, да се биде писател во Македонија, значи да се биде личност која постепено е растргната помеѓу желбата за пишување и потребата да се живее, а истовремено е некој што го негува нашиот јазик, и не само стандардниот, туку и дијалектите.

Дали постои книга што те расплакала, што те променила?
Која книга ти помогнала да се оформиш како читател, а која како писател?

ЈК: Постојат повеќе и интересно е што тие не се љубовни или трагедии. Тоа се книги во кои емотивно се внесувам во приказната на ликовите. Ми се случи да ме погоди глава во една книга во која главниот лик, економист, игра на ритам на музиката од уличен свирач како симбол на слобода од општествените стеги.

Првата книга што памтам дека сум ја прочитал беше „Сказна за детето Вилен“ која ја дефинираше мојата желба за авантура и бегство во страниците на друг свет. Потоа беа книгите на Жил Верн, и несомнено беше дека сакам авантури и фантазии. Подоцна почнав да читам сè.

Што се однесува до моето формирање на писател, тоа претставува колаж од книги. Кога нешто ќе ми остави впечаток, ќе ми предизвика силна емоција или ќе ме воодушеви стилски, ментално го забележувам и се трудам да го применам.

Дали ги пречитуваш своите книги по објавувањето? Да постоеја твоите ликови во вистинскиот живот, што би им кажал ако ги сретнеш?

ЈК: Досега објавените книги ги немам пречитано, но новата, „Наследство: Прозорецот“, кога ја зедов в раце, иако не планирав, почнав да ја читам, додека објавените стрипови и графичката новела ги пречитувам, можеби затоа што се тимска работа.

На Златко би му рекол да даде шанса на љубовта, на Розе да олабави малку, а на Саше да се подготви бидејќи допрва ќе го малтретирам. Немам што да ѝ кажам на Марина од „Заследи ме“, бидејќи ја доживеа неопходната промена, додека на Ерџан само би го потапкал по рамото и би му побарал да ми ја каже тајната на неговата смиреност.

Кога пишуваш нова книга, од каде започнува процесот?  Што е поважно за тебе уште од првата страница: развојот и дејството на настаните или ликовите и нивниот идентитет?

ЈК: Сè започнува со идеја, една микро премиса која ќе ми го привлече вниманието (пр. во „Тегли“ тоа беше што ако провалник влезе во куќа на сериски убиец). Потоа дозволувам идејата да маринира, постепено да добива вкус и арома, додека јас ги подготвувам остатокот од состојките од рецептот, за на крај да започне готвењето.

За мене најважни се ликовите. Не гледам поента да пишувам роман доколку ликовите не доживеат промена. Се разбира за тоа да биде добро балансирано мора да има соодветно дејство кое ќе ги води кон целта.

Како се роди идејата да го започнеш серијалот „Наследство“? Дали процесот на пишување на првата книга „Прозорецот“ бараше да истражуваш повеќе околу некои теми, или да посетиш некое место кое е клучно во романот?

ЈК: Серијалот „Наследство“ првично требаше да биде еден проширен расказ. За разлика од претходните мои дела, во него има многу повеќе ликови, кои ја стимулираа мојата фантазија да размислува подалеку од само една книга. Па така постепено одредени ликови добија повеќе простор, повторно се појавуваат, а некои од нив одлучија да станат негативци кои стојат зад целиот заговор кој е многу поголем од она што се случува во првата книга.

За „Прозорецот“ одлучив да си ја олеснам работата и кога ги одбирав локациите за дејствата во Скопје, тоа беа места кои ми беа многу добро познати. Минимални консултации направив со брат ми, кој работеше на Институтот за хемија при ПМФ, кој ми помогна околу дефинирањето на паранормалната појава во книгата и истата да не биде клише.

Од #писателскитедилеми кои што ги споделуваше со читателите, конкретно за „Прозорецот“, дали примени некоја од нив?

ЈК: Писателските дилеми ги започнав со причина да ги „канализирам“ сопствените мисли, затоа што често кога ќе ги извадам од главата или кажам некому полесно го наоѓам решението. Но тоа што се случи беше лавина од креативни сугестии и идеи од пријателите и читателите на Фејсбук. Покрај тоа што дел од нивните предлози ми помогнаа да ја решам мојата писателска дилема, дел од нив се најдоа и во романот.

Во предговорот стои дека првиот дел е напишан во 2015 година… Што токму сега те натера да го продолжиш?

ЈК: Одговорот е едноставен: страв. Се плашев да фатам да пишувам серија книги која не знаев дали би ја завршил. Исто така тука беше и целиот концепт на серијата која, во тој период, со сигурност ќе се оценеше како контроверзен. Се одлучив да го започнам „Наследство“ сега, не затоа што помалку се плашам, туку затоа што имам дисциплина за пишување, формула која успешно функционира, но и затоа што идејата бараше да излезе од мене.

И за крај, кога би пишувал книга за себеси, каков жанр би била и кој би бил насловот?

ЈК:  Претпоставувам, шашма. Имам доволно искусено од сите жанрови за да биде само еден. Насловот би бил „Патот“ (очигледно обожавам наслови со еден збор).