Да се биде невидлив или видлив. Впечатоци од книгата „Невидлив“ од Елој Морено.
Се чита за три часа, а се чувствува додека се живее. Гласна е и не е премолчена. „Невидлив“ е книга за деца и возрасни од писателот Елој Морено. Книгите се наоѓаат на полиците, но на оваа книгичка не ѝ треба полица, бидејќи треба да е позајмувана и да е читана во домовите каде што живеат учителите, родителите и децата. Книга за современата доба која ние не сакаме да ја посведочиме кога го забележуваме туѓото човеково страдање. Постапките од сите нас создаваат да сме насилници или жртви. Да сме храбри или исплашени. Да сме невидливи или видливи.
Книгата изобилува со монолози и дијалози, чии чувства предизвикуваат продлабочени контемплации. По нив не сме повеќе рамнодушни и заклучуваме дека и жртвите и насилниците се обележани со стравот. Виновникот за меѓуврсничкото насилство кое преоѓа во подоцнежен мобинг во светот на возрасните. Едните не кажуваат дека се малтретирани, а другите не признаваат дека преживеале трауми. Животната филозофија „Тоа што не ме засега не е мој проблем“ е плачење, премолчување, каење во себе и кога не е исплачено, раскажано и не е простено надвор од себе тогаш станува соучесништво во општествените училници низ светот.
Кога би можела да е и лектира, би бил најсоодветниот општествен предизвик кој би го направил Министерството за образование и кога би го откупил за секоја училишна библиотека да го поседува, би била исклучителна стратегија да се сочува детството.Приказна за едно дете кое додека постигнува исклучителни и училишни резултати истовремено клекнува наземи да ги собере книгите, приборите, папките и тетратките од ранецот, бидејќи неговите врсници – насилници се обидуваат му ја крадат самопочитта. И секогаш помислува „И утре пак истото“.
Срамот е уште еден сојузник кој се истакнува, бидејќи се расширува на социјалните мрежи. Срамот од себе, но и срам од човештвото кое не му помага и му се потсмева. Завива срце на еден татко кога го прашува синот – жртва: – И денес не си на работа, тато? – Да, и денес нема да одам, ме ослободија, за да можам да седам крај тебе, и да те чувам. – Зар не може да те ослободуваат од работа кога сум здрав, кога не сум болен, за да поминеме повеќе време заедно? Се редат моментите на голгота со смачканите сендвичи од помислите на неговиот син кои биле неизедените остатоци на нивните животи кога тој се враќал доцна навечер и кога неговата сопруга чистела по туѓи куќи, за да им стигнат парите до крајот на месецот, екскурзиите на кои не одел, неизгледаните филмови во кино, некупените скапи патики, невидените забавни содржини и безбројни други непроследени тинејџерски активности.
Пеколните планови од главниот лик се новите правила според кои „мора“ да постапува како на пример дека мора да мокри во својот дом пред да оди во училиште и не смее да пие вода, за да не оди сам во тоалет. Насилникот е секогаш со иницијали, бидејќи не смее да е видлив неговиот идентитет, но затоа најголема среќа е за жртвата кога е викенд, бидејќи тогаш НЕ Е НА УЧИЛИШТЕ! Храбриот змеј од учителката не наидува на поддршка од директорката, но затоа ја помага новостекнатата супермоќ од главниот лик да е невидлив во и надвор од училницата. Ја негира и светската завера „лошото беше тоа што никој не направи ништо“ и не потфрлува во замислите на момчето кое го плукаат и го гаѓаат со разновидни и остри предмети да го окончат нејзиниот штитеник. Храбриот змеј во учителката здобиен од нејзината траума се спротивставува на парата како замена за љубовта и за негрижата во домот на таткото од насилникот. Продолжува учителката да ја раскажува приказната за разбирањето на светот во кои се пронаоѓаат сите ликови во училницата, а таа училница може да е и сечија низ светот.
Луна – неговата сестричка, неговиот единствен и вистински свет на кој ја раскажува приказната за момчето кое никој не го сака и во која светот нема да има полза од него. Доаѓа до сознание дека претставува пречка и поради неа може да замине од овој свет. Ѝ раскажува во мракот, да не му се забележат неговите солзи. Одеднаш ситните детални секојдневија на сите околу него стануваат важни, бидејќи стануваат одлука на неговите слабости (стравот и срамот).
Се движат телата низ книгата, а и како би се нарекувале духовни битија кога не се забележуваат луѓето едни со други. Конечно, змејот го пронаоѓа неговото засолниште. Од светот. Не е ниту домот, ниту училиштето, а во него го пронаоѓа и го разбира значењето на СПИСОКОТ направен со сите нас. Откако е во болничка постела, момчето е видливо. Видливо е откако ние суровите не му помогнавме да го составува списокот на СРЕЌАТА! Би ве замолила да издвоите време и да ги прочитате списоците во кои дали сите ние сме чудовишта или змејови за нашите деца.
Пишува: Маја Трајковиќ
