Недела на преведувачи: Разговор со Лара Прокопиева

 

Лара Прокопиева е дипломиран преведувач и толкувач по италијански и по шпански јазик и книжевност на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“. Завршила во Средното музичко училиште „Илија Николовски – Луј“. Има магистрирано во областа на културолошките студии на Институтот за македонска литература во Скопје. Живее и работи во Шпанија. Објавила есеи и стручни текстови во повеќе домашни и меѓународни списанија и ја издала книгата есеи „Патувања… Патописи… Книги…“ (2018). Од шпански јазик ги превела книгите: „Разузнавачки извештаи“ од Хорхе Азис, „Свињите“ од Феликс Бруцоне, „Опседнатите“ од Бетина Гонзалес, како и книгата „Шопен: Принцот на Романтизмот“ од Адам Замоски (од англиски јазик).

 

Во рамките на „Недела на преведувачи“ со Лара зборуваме за нејзиниот превод на делото „Во понеделник ќе нѐ сакаат“.

 

Кој е првиот збор кој ви доаѓа на ум на јазикот кој го преведувате?
За мене би бил зборот cariño. Типичен шпански збор со којшто се изразува приврзаност во личните и семејни односи.

А кој ви е омилен?
Libro, бидејќи како преведувачка, книгите ми се суштински дел од животот. Преведувам зборови, приказни и култури, а книгите ми се постојан извор на инспирација.

Кога јазикот со кој работите би бил дете, какво дете би било тоа? Како вие го замислувате и кој е вашиот однос со него?

Храбро, бидејќи е јазик што патувал низ светот, приспособувајќи се и развивајќи се во различни култури и региони. Поседува карактер, личност и големо јазично богатство.

Разиграно, затоа што е динамичен и експресивен јазик. Полн е со двосмислености, изреки, деминутиви и креативни начини на комуникација, што го прави посебен, забавен и разновиден.

Би имала со него нежна врска, полна со љубов, бидејќи станува збор за јазик што секогаш ме придружува, како близок пријател, богат е со емотивни нијанси, овозможувајќи да се изрази страст, чувствителност и луцидност на многу начини.

Како изгледа еден ваш ден кога активно работите на превод на некое дело?
Возбудливо и динамично. Почнувам со кафе и отворена книга, подготвена да навлезам во новиот свет што ми се открива. Понекогаш поминувам време истражувајќи зборови, изрази и културни референци, понекогаш се обидувам да го задржам тонот и емоцијата на оригиналот, а притоа да звучи природно на македонски. Некои реченици си течат сами по себе, додека други ме принудуваат да застанам и убаво да размислам. Но кога на крај сè ќе се вклопи, задоволството е огромно.

Дали имате некој специфичен концепт на работа или секое дело е авантура само по себе?
Секојa книга e авантура сама по себе. Но, сепак, имам специфичен концепт на работа што ме води. Прво, целосно го читам текстот за да го разберам тонот, стилот и пораката. Потоа, внимателно ги истражувам зборовите и културните референци, за да се осигурам дека е правилно преведена. Додека преведувам се трудам да останам верна на суштината на авторот, но исто така ги приспособувам изразите за да звучи природно на јазикот на кој преведувам. Значи иако секогаш користам специфичен концепт на работа, секоја книга има сопствен свет со свои изненадувања и откритија што ја прават посебна.

Литературниот превод претставува заемно вкоренување на два идентитети во една приказна. Можете ли да ни кажете повеќе за вашиот удел во тоа?
Мојата задача не е само да преведувам зборови, туку да ја доловам суштината на културните идентитети, нијанси и емоции. Одговорна сум за да го зачувувам тонот, стилот и атмосферата на авторот, истовремено приспособувајќи ги изразите и културните и историски референци на начин што ќе звучат точно, природно и автентично во новиот културен контекст. Мојата работа е да се осигурам дека и двата идентитета, оригиналниот и преведениот, остварат хармоничен спој, за читателот да може да ја доживее приказната на исто толку богат и длабок начин како што ја замислил авторот.

 

Како изгледаше преведувањето на „Во понеделник ќе нѐ сакаат“?
Беше емотивен и творечки предизвик Тоа е книга што зборува за идентитетот, припаѓањето и сложеноста да се живее помеѓу два противречни, некогаш слични, некогаш многу различни, света. Преводот на оваа книга ме натера да размислувам за јазичните и културните бариери во една земја, и да најдам начин тие чувства да стигнат до читателот на јазикот на кој преведувам, на автентичен начин.

 

 

 

Преводи од Лара Прокопиева во издание на „Антолог“:

„Во понеделник ќе нѐ сакаат“ од Наџат Ел Хачми

 

Недела на преведувачи е во рамки на проектот Создадено во Европа: Моќта на различноста/Made in Europe: The power of diversity, реализиран со поддршка на програмата Креативна Европа на Европската Унија.