Писателот што оловно тешките прашања ги прави лесни како пердув

 

 

Наскоро од печат излегува романот што ја понесе Германската книжевна награда во 2019 година – „Потекло“ на Саша Станишиќ, романот што веќе е преведен на триесетина светски јазици и роман за кој уште долго ќе се пишува и ќе се зборува.

„Од каде си?“ Мошне често прашање, кое сите го поставуваме. А дали сме размислиле дека потеклото или родната земја се нешта што не можеме секогаш толку лесно да ги дефинираме?!

Токму за ова ни пишува германско-босанскиот писател Саша Станишиќ во својот последен роман, за случајностите во нашите биографии, за „тоа кога ќе се родиш некаде“, но и за тоа што следува потоа.

„Нема полошо од тоа кога знаеш каде припаѓаш, ама не можеш да бидеш таму“ – овој и уште којзнае колку вакви цитати би можеле да одвоиме од овој роман автобиографија.

Не е едноставно да се каже за што пишува Саша Станишиќ. Секако, може сувопарно да се одговори дека Станишиќ пишува за потрагата по својот идентитет, но таквиот одговор ни најмалку нема да биде праведен за овој роман.

Така, Станишиќ пишува за една баба што ја гледа иднината на гравчиња. За една друга баба што полека ги губи сеќавањата. За змејови и змејоморци, национализам, Црвена ѕвезда, земјата што веќе ја нема, бензинската пумпа АРАЛ во Хајделберг, новиот јазик што треба да се научи, депортацијата.

Во времиња кога национализмот ја тресе Европа, можеби најправедно е да се читаат писатели како Станишиќ.