Анита Перовска за „Серенада за Надја“ од Зулфу Ливанели
Босфорот непрестајно ни раскажува приказни. Трогателни, емотивно исцрпувачки, тешки, полни со љубов, болка и каење за кое понекогаш е предоцна.
Вистинската љубов е како партитура од серенада. Не престанува, тлее во умот дури и кога е потопена на дното на морето. Само мала искра предизвикува будење. Тивко, нечујно, вечната болка за изгубената љубов за последен пат на работ на морето ќе ја отсвират жиците на тажната виолина. Брановите ќе ги разнесат криците на исцрпеното срце, кое после педесет и девет години ќе се врати на местото на злосторот. Таму, каде што војната ќе ги откине најубавите ноти од серенадата за Надја, или пак непреболената Дебора.
Емоциите оживуваат, спомените се будат, а скршеното срце ниту гороцвет во пролет не може да го излечи. Чука во својот препознатлив такт! Камбаните за него престанале да бијат кога му се изгубила смислата на ритмичноста.
Возвишени чувства на една љубов која згаснала пред да започне да жари ми ја параат душата. Пече додека ја читаш, боли, солзи навираат чиниш таму на брегот сочувствуваш со тагата на Максимилијан. Чекаш да ја заврши неговата љубовна серенада, ама не можеш да ја слушаш до крај, исто како што не можеше ни Надја, исто како што Толстој имал аверзија кон музиката кога ја пишувал Кројцерова соната.
Ме боли неостварената љубов, загубените животи на бродот Струма, тажна сум бидејќи светот во кој егзистирам бил сведок на многу егзодуси за кои најголем виновник е неправдата, а не судбината. Ко пелин на рана Ти ја урива суштината, чекорејќи ко жив мртовец стануваш најголем непријател на џелатот. За миг си дел од архивата на историјата што пред очи Ти ја торпедира смислата на животот. Морници ме лазат додека пишувам. Ова е најтажната љубовна приказна, можеби единствената која не успеав да ја прочитам без солзи. Бидејќи секоја од нас може да биде Маја, Ајше, Мари, Семахат, Надја или пак Дебора. Од смртта единствено потешко се прифаќа каењето.
Не сакав да напишам класичен осврт, беше посилно од мене да оставам свој белег за делото каде нотите се горкото покајание и бесконечна севда.
