„Сакав да зборувам за светот на германските колонии на Волга – живописен, посебен, жив – свет што некогаш го создадоа луѓе што доаѓаа од друга земја и се изгубија денес во маглата на времето. Но тоа е исто така приказна за тоа како голема љубов може да роди страв во нашата душа и истовремено да ни помогне да ја надминеме“ – вели авторката за ова дело.

И успешно го остварува тоа, во уште еден роман што претставува модерна класика, книга во која преку текот на животот на една мала личност го „слева“ животот на еден голем народ. Дело во кое низ изобилството на симболи, хиперболи и метафори, Јахина гради сцена, насликува пејзаж што го доловува животот на Германците од Волга, опишани на типичниот за неа, волшебен реализам.

Од своето истражување по читањето на оваа книга, дознав дека во осумнаесеттиот век руската царица Катерина Велика населила голем број Германци во Русија по долниот тек на реката Волга.

Таа заедница на Германци, исто како и повеќето заедници од овој тип, уживала одредена заштита и никогаш не го изгубила својот национален идентитет. Тие никогаш не користеле ниту научиле руски јазик, го користеле исклучиво германскиот.

Денес таа заедница веќе не постои. За жал, не ја преживеала советска Русија.

Од тука Јахина ја наоѓа својата инспирација за книгата „Децата на Волга“. Ова е приказна за неимпонирачки учител по германски јазик и заедницата на германски доселеници околу него, кои живеат покрај реката Волга на југот на Русија.

Во преден план е приказната за Бах (чие име неслучајно е избрано и значи поток), а приказната во заднина е судбината на доселените  Германци во Русија, регрутирани како имигранти во осумнаесеттиот  век, и сето она што им се случувало во бурните години помеѓу двете светски војни и, секако, срцето на оваа приказна, главната артерија – непресушната и вечна река Волга.

Со наратив на бајка, Јахина пишува за руско-германските односи  и политичките случувања од овој период.

„Волга го делеше светот надве. Левиот брег беше низок и жолт, се протегаше рамно, преминуваше во степа, зад која секое утро изгреваше сонцето. Од десниот брег вечно мирисаше на студ.“

Гнадентал, „благородната долина“, која се протега на левиот брег, е домот на Јакоб Иванович Бах, германскиот учител, главниот протагонист на ова дело.

„Тука си течеше живот спокоен, полн со ситни радости и мали тревоги, сосем задоволителен. На некој начин – среќен.“

Додека, пак, другиот брег на Волга е мистериозен и недостапен, затворен со  камења и густа вегетација. За Бах сосем непознат. Сѐ до оној момент кога токму од тој дел добива повик што ќе биде пресуден за него и ќе му го промени целиот живот.

Повикан е од господарот Удо Грим, кому му е потребна помош од учителот за подучување на германски јазик на неговата ќерка Клара.

Клара е срамежлива, кревка, млада жена, која се подготвува за брак, а на часовите е скриена зад параван. Бах и Клара, кои никогаш не се виделе со очи, развиваат топло, искрено пријателство, што претставува моќен симбол во пишувањето на Јахина и ја отсликува суровата животна реалност на прагот на Руската револуција.

Љубовната приказна што се раѓа меѓу Бах и Клара воопшто не изненадува. Но единствено таа љубов е предвидлива во оваа маестрална, грандиозна епопеја.

Бах по волја на судбината станува љубовник, па сопруг на Клара, а потоа осамен татко на малата Анче и маестрален писател, чии зборови прво се преточуваат на лист хартија, за потоа и да оживеат во реалноста.

Јакоб Бах ја живее својата судбина, тивко, немо, осамено, изолирано, и освен Анче, која расте и му носи ситни радости и дава смисла на животот на Бах, во него расте задушувачкото чувство на постојан страв и вечното прашање дали и самиот тој е одговорен за сите тие турбулентни настани што менуваат човечки судбини и пишуваат историја. И, секако, тука е „големата река“, Волга.

За крај, ќе напомнам дека за мене оваа книга е прво дело на Јахина  и уште денеска ќе ја набавам толку фалената „Зулејха ги отвора очите“,  а се надевам дека авторката веќе работи на трет роман бидејќи во мене гори „жед“ за уште од нејзиниот фасцинантен пишувачки стил.

Книгата, освен што е голема по број на страници, е „тешка“ по содржина, што се надевам успеав, барем малку, да доловам од излагањето погоре.

Изобилството на детални описи, намирисани и звучни визуализации, опипливи трететливи емоции, јаки чувства – предизвика кај мене едно вивидно, длабоко емотивно читачко искуство, како да сум била „тогаш и таму“ , на бреговите на вечната Волга, низ страниците на оваа вртоглава книга.

Како што „не постојат две различни личности што прочитале една иста книга“ така не постои една личност што по читањето на која било книга останала истата личност што била пред тоа. Книга што ме промени, засекогаш, толку суштински, а толку незабележливо, како и самата река Волга, маѓепсувајќи ме со својата грандиозниот, канејќи ме во своето плитко, а водејќи ме во својата длабочина.

Пет ѕвезди се малку! ️