Кратки осврти од клубот на читатели за „Невидлив“ од Елој Морено

 

 

Марина Стевковска

 

 

Започна новата учебна година. Некои дечиња со радост тргнуваат на училиште, некои со страв. Некои посакуваат да бидат невидливи. Некои се невидливи. „Невидлив“ е приказна за тројца невидливи луѓе.

Едно дете, кое е жртва на врсничко насилство, посакува да може да биде невидливо и никој да не го задева. Тој е невидлив за околината, никој ништо не забележува, секој си мисли „ех, деца се, ќе им помине“. А детето страда… Друго дете е невидливо за сопствените родители. Тие, пак, немањето време го надоместуваат со материјални нешта. А на малиот му треба само љубов и разбирање. Нажалост, гневот го истура на послабите од себе. Зошто тој да биде жртвата кога може некој друг? И учителката некогаш била дете. И посакувала да биде невидлива. Никој не ја заштитил. И го создала огромниот зелен змеј кој ги покрил лузните на нејзиното тело. И сега токму тој змеј и дава сила да преземе нешто, зашто таа е единствената која забележува дека приказната се повторува…

Булингот или врсничкото насилство зазема се поголеми размери. Со децата треба да се разговара. Нив не им требаат најнова марка телефони, најскапи патики, потребна им е љубов, потребно им е некој да ги ислуша, да чуе што имаат да кажат, да знаат дека некој се грижи. Не треба да се чувствуваат невидливи, ниту да сакаат да бидат невидливи. Ова е книга и за деца и за возрасни. Одлично четиво за секој ученик, но и родител. Нешто што лично сметам дека треба да биде задолжителна лектира во училиштата.

Топла препорака за читање, за посреќно детство и подобра иднина на нашите деца.

 

Ана Петревска

 

 

Пред неколку дена бевме сведоци на еден трагичен настан во нашето соседство, за жал животот го загубија 9 дечиња, а неколку беа ранети. После ова сигурно се запрашавте: Какво ли општество создадовме, каков живот им скроивме на нашите поколенија, зошто се водиме по паролата ” Не е мој проблем, не ме засега!”, зошто станавме глуви и слепи на неправдите околу нас?
Причини има безброј, но последици дупло повеќе. Динамичниот живот, борбата за опстанок, секојдневните обврски…сето ова влијае врз луѓето, семејствата, а најмногу на децата.
Страв, срам, немање храброст, немање самопчит, неискреност, повлеченост, насилство…ова се само некои од последиците кај децата што произлегуваат од недоволно внимание, несослушување, незаинтересираност или презафатеност на родителите. И тогаш децата се чувствуваат невидливи, незабележани, влегуваат во некој свој свет, во некоја фантазија, добиваат супермоќи и стануваат Супермен, Бетмен, Спајдермен….
Во новелата на Елој Морено главниот лик е дете, дете жртва на “булинг”. Болна приказна , раскажана од две перспективи за са може подобро читателот да ги разбере емоциите и мислите на жртвата, но и на насилникот.
Нема премногу да се задржам на содржината, ќе оставам да прочитате сами. Книгава дефинитивно ќе ви донесе налив на бес, желба да го прегрнете малото момче, да му кажете да ја “исплука” болната вистина, да побара помош, да не се плаши….
Како мајка, како читател, како ваш пријател…би ве замолила да ја прочитате книгава, да ги споделите вашите впечатоци со вашите деца, внучиња…верувајте добра лекција е!

 

Марија Николов Тодоровска

 

 

Какво општество изградивме? Кога се претворивме во чудовишта?
Книгава е нешто што секој родител на дете во пубертетски години треба да ја прочита. Книга што секое дете во пубертетските години треба да ја прочита. Знам дека ќе инсистирам мојот син да ја фати, задолжително. Не знам зошто не е повеќе коментирана книгава, а навистина допира длабоко, во сржта. Од мене имате топла препорака, но задолжително да има палома во близина. Ајде заедно да ги искорениме чудовиштата!

 

Билјана Ц. Наумовска

 

 

“Како да се изгради повторно туѓиот песочен замок што сме го урнале? Како да се ужива во шума кога пред тоа горела во пожар? Како може да се врати каменот што сме го фрлиле во езеро?”
Во својот дом, едно дете, бесно лежи на креветот затоа што пак ќе добие слаба оценка на тестот. И не му е проблем оценката , знае дека родителите пак ќе му купат сѐ што ќе посака, знае дека сѐ се надоместува со пари. Така го учеа. Нема љубов, бакнежи, прегратки во неговиот дом, но има пари со кои се обезбедуваат сите удобности.
Знае дека сѐ додека добива слаби оценки сите ќе се плашат од него, ќе го почитуваат и ќе биде популарен. Но, она што исто така го знае е дека покрај тоа што е најубавиот и најпопуларниот, секогаш ќе биде лошиот, глупавиот, оној што не може да научи.
Сѐ започна со едно “НЕ” од соученикот, кој одби да му го даде својот тест.
Гневот е неговата движечка сила, насилството – јазикот на кој комуницира.
Во некој друг дом, едно друго дете, секое утро ја набљудува својата мајка како оди наваму натаму и се труди да ја остави кујната средена пред да излезе, без да забележи дека едно тело исчезнува меѓу мебелот. Таткото пак, повеќе време поминува барајќи го клучот од колата, отколку во разговор со синот.
Тој е најдобриот ученик во класот, кој секој ден брза, трча, за порано да стигне дома од училиште. Најдобриот ученик кој спие мирно само во петок и сабота навечер, за во недела пак да го почувствува слонот што му ги притиска градите, затоа што знае дека наредниот ден пак треба да се врати на училиште. Во истото училиште каде на ѕидовите има цртежи, постери, слики со пораки за мир, слога и љубов во светот, свет без насилство. Во истото училиште во кое пак ќе го види својот сендвич, изгазен и парчосан наземи. Сендвичот во кој се наоѓа сѐ она што не можат неговите родители да му овозможат, нови патики, екскурзии…Во кој се наоѓаат нивните напори за опстанок. Училиштето во кое угледот на институцијата е поважен од психолошкото здравје на децата. Таму каде што ќе претрпи секаков вид на агресија;вербална, социјална и физичка. Сѐ само заради едно НЕ.
Кое дете е жртва во случајот? Двете!
Кој е крив? Сите!
Родителите на првото дете, после претрпена несреќа во минатото, пробуваат да му го надокнадат загубеното со пари. Забораваат на нежноста која му е потребна, на вниманието, на разговорите.
Родителите на второто дете, во борбата за опстанок, не наоѓаат време за да ги забележат промените кај него. Тој станува невидлив. И не само за нив. Станува невидлив за другарите, за стражарот во училиштето, за наставниците, за луѓето што поминуваат на улица покрај него кога си ги собира работите што му ги истуриле од ранецот. Книги, папки, самопочит…
Дали се и тие соучесници? Да! Секое премолчено дело, секој свртен поглед е соучество. Секој нем посматрач е соучесник.
…” да се биде чудовиште не е потребно да се прави ништо особено, понекогаш е доволно да не се прави апсолутно ништо. ”
Казната не е е решение, мерките за превенција се. Децата се раѓаат чисти, капка роса. Сѐ што влегува подоцна во нивната глава, во нивното срце, до нас е. Не само како родители, туку како општество и како поединци. Време, тоа е потребно, не изговори. Не неоправдано отсуство.
Не знам колку беше правилна одлуката да ја читам книгава непосредно по случувањата во Белград, ама знам дека треба да влезе во образовниот систем како задолжителна лектира
Уште едно извонредно, безвременско дело!

 

Перица Илиевски

 

 

Ако некој ме праша да го дефинирам „Невидлив“ – јас би рекол Изненадувачко патување во невидливите длабочини на човековата душа.
„Невидлив“ од Елој Морено е дело кое патува до неистражените делови од човековото искуство. Со потресувачка приказна и срдечна емотивност, имаме наратив кој не фасцинира од првата страница и остава неизбришлив печат на душата на читателот.
Во суштина, „Невидлив“ е истражување на борбите со кои се соочуваат оние што се пренебрегнати и магинализирани во општеството. Низ очите на главниот лик, ние се запознаваме со патување низ тешкотии, издржливост и неуморен стремеж кон соништата. Со самото читање, Морено ни ја претставува самата реалност на невидливите личности, оние кои се незабележани и заборавени.
„Невидлив“ не е само книга, ова е поттикнувач за промени. Ни ги отвара очите кон невидливите борби на бројни личности напоменувајќи ни за моќта да направиме разлика. Секој што ќе почне да ја чита, треба да се подготви да биде потресен, просветлен и вечно променет од ова восхитувачко дело.
Во светот каде што секој брза да ги забележи само највидливите и најгласните гласови, невидливите луѓе често остануваат неприметени. Тоа се луѓе што на сопствениот грб ги носат сите свои борби водени од мисијата да преживеат и да се издигнат од невидливоста. Нивната историја, макар и невидлива, вреди да биде слушната. Сите ние можеме да научиме од нивната истрајност, храброст и непоколеблива верба во сопствените соништа. Но не секој ја има силата да се избори, да стане од пепелта и да се воздигне, најголемиот дел од нив имаат потреба барем од малку помош, гранка на која треба да се фатат, инаку ќе преминат кон постапки за кои можат многу да зажалат.
За крај, „Невидлив“ е потсетник дека секој заслужува да биде забележан, чуен и вреднуван.
П.С. Книгава треба да влезе како дело во средно образование