Десет интресни факти за „Страдањата на младиот Вертер“

 

 

За многу од нас позната како задолжителна лектира, ова исклучително дело од европската литература има огромен културен ефект од моментот на своето појавување. Поради својата форма, тематика и начин на раскажување, овa дело станува своевидна класика во времето на своите читатели, претопувајќи се со сите актуелни теми и проблеми на временската и на географската средина.

Вертер е чувствителен млад човек кој се преселува во мало гратче каде што ја запознава и се заљубува во Шарлота, љубезна и интелигентна девојка која веќе е верена со Алберт.

Иако на Вертер му е јасна ситуацијата во која се наоѓа, тој е обземен од љубовта која ја чувствува кон Шарлота. Води записи за да ги скроти своите чувства, но и да ѝ се обрати на саканата. Обземен од меланхолија поради невозвратената љубов и чувствувајќи се како никој во светот да не го разбира, се свртува кон природата, но не може да избега од оковите што му ги наметнува општеството. Неговите писма го следат емотивното патување низ кое тој минува, како и опсесијата која има трагичен крај. Романот содржи автобиографски елементи. „Страдањата на младиот Вертер“ извршила огромно влијание со своето објавување. Т.н. „Вертеров ефект“ довел дотаму
што во извесни периоди била забранувана во Италија и во Данска.

Како дело кое е релевантно и за денешното општество, ви претставуваме десет интересни факти за овој фантастичен роман.

 

1. Најголемиот книжевен хит на авторот
„Страдањата на малдиот Вертер“ е првиот, но воедно и најпознат роман на Гете. Од своето издавање во 1774, романот практично преку ноќ го прославил авторот. Ова дело е исто така едно од првите популарни дела во предромантичарското движење „Бура и натисок“ (Sturm und Drang) во германската литература.

2. Делумно автобиографско дело
Не е тајна дека Гете во ова дело ќе има изнесено своите лични чувства и животни искуства – особено зборувајќи за својата невозвратена љубов кон Шарлота Баф. Како и онаа Шарлота во романот, и вистинската Шарлота на Гете веќе имала свој вереник.

3. Епистоларно пишување
Пишувањето роман кој наликува на колекција на писма бил многу популарен начин за пишување уметничка литература во периодот кога е издадено делото. Пишувањето писма, како што прави Вертер, придава многу лично и интимно чувство кон текот на приказната на делото.

4. „Вертеров ефект“ е вистинска појава
Оваа книга стои како основа на еден цел моден тренд! Многу млади момчиња во тој период започнале да се облекуваат како Вертер (сини капути/сакоа и жолти панталони). Постојат и многу случаи во кои љубители на делото биле толку посветени на јунакот што го рекреирале и неговиот трагичен крај.

5. Забрана за издавање
Поради трагичниот крај на делото, како и тематиката за која се пишува, делото било забрането за издавање во некои делови од Европа. Меѓу нив биле земји како Италија и Данска. Исплашени за психолошкиот ефект кој може да го има врз читателите, делото најмногу било забранувано од страв да не се рекреираат сценаријата претставени во книгата.

6. Наполеон Бонапарта бил голем љубител на делото
Постојат неколку историски списи кои велат дека Наполеон секогаш имал примерок од „Страдањата на младиот Вертер“ и дека често ја препрочитувал книгата. Наполеон успеал и да се запознае со Гете, па авторот и генералот можеле и да споделат идеи и мислења за нејзината содржина.

7. „Емо“ роман на своето време

Поради тематиката, се смета дека ова дело на Гете додало нова димензија на романтизмот бидејќи инспирирало и многу слични приказни кои се фокусирале на главни машки ликови во некоја емотивна криза.

8. Ликот на Вертер – мета на критика од други автори
Автори како Томас Мас, па дури и Гете во неколку наврати, го критикувале ликот на Вертер како незрел и премногу емотивен лик. Самата појава на ликот, но и овие реакции, стојат како културни феномени на две различни краишта од еден спектар.

9. Гете скроил и Вертерова спротивност
Авторот го напишал делото „Годините на патувањата на Вилхем Мајстер“ како спротивност на Вертер. Тој пишува за млад човек кој учи и созрева од своите искуства, наместо да биде уништен од своите емоции.

10. Литературно дело кое се вреднува и денес
И покрај фактот што делото е постаро од 250 години, ова дело сѐ уште се изучува како еден литературен столб. Важно за училиштата, литературните изучувања и историчари, и важно за верните читатели. Изгледа дека темите како љубовта, загубата и егзистенцијалниот гнев се безвременски во секое општество.