Недела на преведувачи: Разговор со Ѓорѓи Крстевски
Ѓорги Крстевски е преведувач од руски, српски, хрватски и од англиски јазик. Досега превел дваесет и четири книги што се објавени во Македонија за неколку угледни издавачки куќи, а неколку негови преводи уште се необјавени. Завршил руски јазик и книжевност на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје, а со преводи се занимава веќе десетина години. Живее и работи во Скопје.
Во рамките на „Недела на преведувачи“ со Ѓорѓи зборуваме за неговиоте преводи.
Кој е првиот збор кој ви доаѓа на ум на јазикот кој го преведувате? А кој ви е омилен?
Вака, на прва, би рекол дека е зборот „Мир“, кој на руски јазик може да значи свет, но и мир. Морам да признам дека со прашањето кој ми е омилен збор на јазикот од кој преведувам ме замисливте и по долго размислување би рекол дека е зборот „светлица“, кој означува просторија (соба) во куќа која имала најмногу прозорци и која била најсветла во целиот дом.
Кога јазикот со кој работите би бил дете, какво дете би било тоа? Како вие го замислувате и кој е вашиот однос со него?
Би бил радосно, мошне весело дете, со кое истовремено можеш да си поиграш, но и од кое можеш да научиш нешто ново секојпат кога ќе си играте.
Како изгледа еден ваш ден кога активно работите на превод на некое дело?
Таквите денови изгледаат работно, во буквална смисла на зборот. Преведувањето за мене е истовремено задоволство, уживање, но и голема одговорност која бара сосредоточеност и посветеност. Може да се случи (ако немам други обврски) во тие денови да преведувам од утро до вечер (се разбира, со одредени паузи), но и може да се случи да преведувам и помалку од еден час, во зависност од моменталното расположение.
Дали имате некој специфичен концепт на работа или секое дело е авантура само по себе?
Немам некој специфичен концепт, но имам едно правило – никогаш не ја читам книгата што треба да ја преведувам (ако не сум ја прочитал претходно). На тој начин истовремено го читам делото, но и го преведувам, му ја откривам структурата, костурот на текстот, ги откривам ситниците кои го прават делото големо, а пренесувањето на сето тоа на мајчиниот јазик секако претставува огромен предизвик и една интересна авантура.
Литературниот превод претставува заемно вкоренување на два идентитети во една приказна. Можете ли да ни кажете повеќе за вашиот удел во тоа?
Се сеќавам на едно предавање кај покојниот професор Драги Михајловски во кое на студентите им велеше дека најбитно е преводот добро да звучи на јазикот на кој е преведен. Секогаш кога преведувам книга, без разлика дали е од руски, од хрватски, од српски или од англиски јазик, се трудам да се придржувам до тоа. Зашто навистина е мошне важно преводот да звучи „течно“ и природно, а за тоа да биде така потребно е и големо познавање на мајчиниот јазик, што подразбира читање литература на македонски јазик.
Преводи од Ѓорѓи Крстевски во издание на „Антолог“:
„Бризбејн“ од Евгениј Водолазкин
„Вештерката и дождот“ од Јурга Иванаускаите
„Даниел Штајн, преведувачот“ од Људмила Улицкаја
„Енциклопедија на руската душа“ од Виктор Ерофеев
„Шинела и други раскази“ од Николај В. Гогољ
„Избрани раскази“ од Антон П. Чехов
„Двојниците од темнината“ од Мореа Баниќевиќ
„По трагите на Црниот Петар“ од Мореа Баниќевиќ
„Демонот од училишната библиотека“ од Мореа Баниќевиќ
„Домот во кој…“ од Маријам Петросјан
„Мајчино млеко“ од Нора Икстена
„Децата на Волга“ од Ѓузел Јахина
Недела на преведувачи е во рамки на проектот Создадено во Европа: Моќта на различноста/Made in Europe: The power of diversity, реализиран со поддршка на програмата Креативна Европа на Европската Унија.
