Преведувачите прашуваат: Интервју со Долорес Редондо
Долорес Редондо (1969) е баскиска писателка што пишува на шпански јазик. Студирала право и гастрономија. По дипломирањето, работела во неколку ресторани, за на крајот да отвори и свој локал. Во светот на литературата влегла пишувајќи кратки раскази и приказни за деца. Добитничка е на наградата „Премио планета“ за 2016 година. Со „Бастанската трилогија“ станува глобален книжевен феномен. Сите три дела од серијалот се филмувани од „Нетфликс“, а книгите стануваат најпродаваната шпанска книжевна серија.
Сите три дела од оваа трилогија – „Невидливиот чувар“, „Заветот на коските“ и „Дар за бурата“ – се достапни и на македонски јазик во издание на „Антолог“ и во превод на Виолета Јагев, која го направи и ова интервју со шпанската авторка.
Во белешката на крајот од „Дар за бурата“ објаснувате дека вест од весник за случај со девојче по име Аинара и вашиот интерес по полициските истраги ве поттикнале да го напишете „Невидливиот чувар“. Како прерасна потоа во „Бастанска трилогија“? Дали ја планиравте од почетокот?
Да, приказната е базирана на ритуално убиство што се случило пред неколку години во близина на местото каде што се случува трилогијата и од гледна точка на последиците што ги носи сеќавањето. Инспекторката Саласар е жена што треба да се врати во градот во кој е родена за да спроведе истрага за сериски убиец на тинејџерки. Природата на овие злосторства и враќањето во тој град ќе оживеат мрачна тајна од минатото. Ова е тајната што читателот ќе ја дознае низ романите од трилогијата додека Амаја Саласар работи како детектив што го бара убиецот со мотиви многу покомпликувани одошто изгледаат.
Во „Бастанската трилогија“ поаѓате од митологијата во Баскија, користите многу митолошки референции, суштества и приказни, кои ги внесувате во еден современ контекст, во современо време. Дали тие опстојуваат, се негуваат и се вклопени во денешното време? Дали тоа што сте растеле со нив го поттикнало вашето љубопитство и ве навело да истражувате повеќе на таа тема? Многу живописно ги опишувате и местата на настаните. Колку се важни за вас местата во кои се одвива некој роман?
Местата во кои се поставува дејството во книгата сметам дека се особено важни. Локацијата во која е сместен романот е многу интересно место. Се наоѓа некаде на границата со Франција, многу поблиску до Баскија (мојот роден крај). Тоа е едно од местата со најмагична традиција во Европа, каде што се вршеле повеќето процеси против вештерството за време на Шпанската инквизиција и многу жени биле спалени бидејќи се сметало дека се вештерки. Легендите сѐ уште се многу моќни на овие простори и нивната култура исто така.
Изборот на локацијата е многу битен за моите романи бидејќи сакам заднината и околината да ги надополнат ликовите. Галиција, на пример, ме инспирира поради гордоста на луѓето што решиле да живеат на место што можеби и не е наједноставно за живот, постојаната борба за живот, опасностите и друго.
Женските ликови играат клучни улоги во вашите романи. Од една страна ја имаме Амаја Саласар, жена инспектор во една доминантно машка професија, и предрасудите со кои се соочува во една средина што сè уште не е сосема либерална за овие прашања. Од друга страна ги имаме мајчинството, сложените семејни односи, влијанието на католичката црква наспроти сè уште присутните пагански верувања. Сите овие теми ретко се среќаваат во крими-литературата, но вие одлично сте ги портретирале. Зошто се одлучивте да пишувате на овие теми?
Овој концепт на матријархално семејство во кое жените имаат толку важна улога е многу жив во регионот. Мажите обично биле морнари, а жените се грижеле за локалните бизниси, фарми, жетви… и така создавале многу силни кланови. Се разбира, ова доведува и до конфликти. Во трите романи ги истражувам овие интригантни семејни односи многу слични на моето семејство.
Дали би се дефинирале себеси како трилер-автор? Дали овој жанр е теренот на кој најмногу се чувствувате своја? Дали планирате да продолжите со овој жанр?
Голем фан сум на Џејмс Џојс, Агата Кристи и Рут Рендал, но исто така и на Дикенс, Хуан Рулфо, Ернесто Сабато и Хуан Бенет. Но едноставно го обожавам крими-жанрот и уживам кога ги пишувам приказните.
Сите три делови од „Бастанската трилогија“ се филмувани и котираат одлично на „Нетфликс“. Ве консултираа ли за сценариото на филмските верзии и колку сте задоволна од конечните производи? Мислите ли дека добро се доловени атмосферата и ликовите од вашите романи?
Да го видите вашето дело трансформирано во нешто сосем поразлично, сепак ваше – тоа е уникатно искуство. Имав можност да учествувам во снимањето на вториот и третиот дел на трилогијата. Знам дека треба да им верувам на продуцентите, на режисерот и на актерите, тие си ја знаат работата. Сепак, книгите се мои, филмовите не.
Дали планирате да продолжите со Бастанскиот серијал или со Амаја Саласар како главен лик? Или пак работите на нешто сосема друго? Што да очекуваме од вас следно?
Читателите сакаат повеќе истраги водени од Амаја Саласар. Тоа е одлично зашто и јас сакам да напишам повеќе романи со Амаја Саласар. Но сега кога трилогијата е завршена, чувствувам дека требаше да одвојам повеќе време за да раскажам друга приказна што долго време ми беше во главата и имам потреба да ја раскажам. Како и да е, веќе го истражувам следниот случај на Саласар. Планот ми е да продолжам да пишувам на ваков начин, книга за книга, но којзнае, можеби еден ден ќе го сменам жанрот. Можни се изненадувања.
Интервјуто е направено во склоп на проектот UNITED WE READ!, реализиран со поддршка на програмата Креативна Европа на Европската Унија.