Запознавање: Интервју со Милчо Мисоски

 

 

• Милчо Мисоски на книжевната сцена настапи со поезија во почетокот на 90-тите години, со објавувањето на „Чекајќи го ангелот“. Годинава од печат излезе „Зборови од хартија“. Колкав пат мораше да изодиш за да стигнеш до „Зборови од хартија“?

Како вчера да беше победата на конкурсот на МЛАДА СТРУГА 91/92 г. и објавата на „Чекајќи го ангелот“, поминати се повеќе од триесетина години, а сега ми се чини само еден час во времето. Временски дискурс кој како да беше своевидно животно созревање до секогаш новото и повторното себеоткривање во светот на зборот.Мислам дека понекогаш е потребна пауза, пауза од сè… тоа е она доволно време да се свртиме наназад и околу себе до корените… Малечка пауза помеѓу световите.

•  Зошто токму поезија? Сметаш ли дека е полесно да се пишува поезија наместо проза?

Искрено не знам и не знам колку би било излитено да се каже дека поетот се раѓа како што се раѓа и поезијата. Сметам дека вистинскиот одговор е дека треба само да се пишува, мене ми е полесно да пишувам поезија зашто само тоа го знам, јас пишувам без прашање, без одговор, земајќи го пишувањето како животна потреба и знаејќи притоа дека во поезијата е содржано сè, поезијата е таа седржителка на просторот и времето и јазикот кој ги обединува.

• Многу автори се инспирирани од вистински настани од живот. Дали има некои лични настани кои директно влијаеле врз твоето поетско творештво? Сметаш ли дека таквите настани придонесуваат за поавтентично поетско дело?

Животот е доволна инспирација за сè. Се пишува само она што се доживува и преживува без разлика како и да изгледа тоа, без разлика како и да звучи. Секогаш е потребно е да дишеме со полни гради, да чувствуваме со целото свое срце кое го восприема и стварното и нестварното, и посаканото и непосаканото, искусеното и стореното, и она кое причинува болка и она што е празно или полно со љубов.Поетот се разликува од другите луѓе по тоа што ја има способноста за поинтензивно и поцелосно чувствување на работите кои честопати се игнорираат или не им се придава никаква важност. Треба да се знае дека пишувањето е метафора на постоењето и тоа е она во кое се препознаваме и ние и вистината за нас луѓето. Би можело да се каже никогаш доволно поезија помеѓу луѓето земајќи го концептот на вечно постоечкото ние секогаш одиме кон посаканото добро.

• Како автор, што те инспирира и мотивира, особено кога имаш пишувачка блокада (и дали воопшто имаш таква блокада)?

Пишувачка блокада? Не постои такво нешто, барем јас не сум ја вкусил.

Пишувам кога одмарам,

не пишувам кога работам,

пишувам и кога молчам,

затоа што тогаш

поезијата најсилно се изговара.

• Што те промени во однос на објавувањето на „Зборови од хартија“?

„Зборови од хартија“ се само обид на опис на времето во кое живееме, времето обезличено како што се обезличени луѓето и просторот како што е обезличен зборот кој го живееме. Колку вредат зборовите денес запишани на хартија или зборовите од хартија, од мастило или метал или зборовите сочинети од злато златни зборови, зборовите од листови цветни зборови… Кога немаш збор немаш ни јазик со кој можеш да се покаеш и за стореното и нестореното…

•  Што претпочиташ повеќе, Kindle или печатена книга?

Можеби ќе звучи старомодно, дефинитивно печатен носач на информација! Го сакам, ми се допаѓа мирисот на новата книга, мирисот на хартија на која е напишана вредноста на сè што постои.Денес можеби хартијата како носач на информации му припаѓа на минатото, така што напишаното е веќе минато иако тоа пред сè се однесува на иднината.

• Што мислиш, колку читателските групи имаат влијание на односот на авторот со читателите?

Веројатно? Не знам! Можеби ако се пишува по нарачка.  Авторот ја кажува вистината, па каква и да би била таа, вистината си е вистина, а тој (авторот) ја исполнува својата цел својата улога на трансмитер и тоа е сè, а со вистината може да правиме што сакаме, ха-ха зарем е тоа важно! Зарем не?

• Во последните неколку години голем замав зедоа краткометражни филмови инспирирани од песни (особено за поактуелни теми и случки). Си размислувал да снимиш краток филм според твоја песна, или можеби си добил таква понуда?

Веднаш да изразам јавна благодарност на You Tube каналот „Слушај поезија (и други приказни)“ на авторката Наталија Наумовска за прекрасната видеопрезентација на моите стихови „Ме буди стих што умира во мене“ објавена во 2022 година.Мислам дека со секоја видеопрезентација на кое било стихотворение своевидно се збогатува поетскиот израз овозможувајќи поширок пристап до широкиот аудиториум како стиховите да добиваат некоја своја нова димензија.

• Освен двојазичното реиздание на твојата прва стихозбирка „Чекајќи го ангелот“ (на македонски и на англиски, 2019 год.), дали би сакал и другите стихозбирки да бидат препеани на друг јазик (англиски, албански, српски, француски…)? Има ли можност за таков потфат?

Стихобирката „Чекајќи го ангелот“ во 2019 год. го доживеа своето двојазичното реиздание (на македонски и на англиски) во препев на Никола Гелинчески и во издание на „Антолог“ од Скопје. Би спомнал дека досега моја поезија е препеана и на српско-хрватски и на бугарски јазик.Се разбира дека дел од моите настојувања одат во тој правец кон сочинување избор на веќе објавени стихови со можност за препев на друг јазик (англиски, албански, српски, француски…)

• Твоето перо потпишува неколку поетски наслови: „Чекајќи го ангелот“ (1992, 2019), „Записки“ (2013), „Изневерено време“ (2016), „Песочни капки“ (2017), „Стаклени сенки“ (2020), „Ефемиди“ (2022) и „Зборови од хартија“ (2024). Која од стихозбирките најинтимно те претставува пред читателите?

Можеби првата и секогаш последната стихозбирка! Секое писание си има свое оправдание, пишувањето е објава на сè она што го содржи душата човечка затоа што душата пишува поезија. Секоја книга си има своја судбина има свое минато и се разбира своја иднина која како и за секого е непозната.

• Колку лесно може да се избалансира твојата професија со поезијата? Има ли медицината допирни точки со поезијата?

Можеби поезијата е допирната точка помеѓу науката и уметноста, таа поезијата е точката на нивното спојување тие како да се обединуваат во неа.

• Дали подготвуваш нова стихозбирка? Има ли песни што „не си го нашле местото“ во претходните збирки, па сега ќе бидат објавени?

Мислам дека нема автор кој нема барем неколку скриени стихови во џебот. Секогаш се подготвува нешто ново како продолжение на веќе кажаното или во најмала рака нешто што допрва треба да се открие, во тој контекст е невозможно да се престане да се пишува тоа е процес кој трае без престанок и како таков секогаш ја има должноста да го објавува постојано и постојано своето траење во постоечкото.