Недела на преведувачи: Разговор со Искра Димковска

 

Искра Димковска е родена во 1982 година во Скопје. Во 2006 година дипломира на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, стекнувајќи се со звањето филилог по италијански јазик и литература и германски јазик и литература. Од италијански на македонски јазик ги превела „Месечината и огновите“ од Чезаре Павезе („Антолог“, 2014), „Жена“ од Сибила Алерамо, („Сигмапрес“, 2015), „Прави се сите“ од Паоло Сорентино („Антолог“, 2021) , „Доволно е да заврши денов“ од Антонела Латанци („Сигмапрес“, 2022) и „Чекорите до црешовото дрво“ („Антолог“,2023). 

Во рамките на „Недела на преведувачи“ со Искра зборуваме за нејзиниот превод на делото „Чекорите до црешовото дрво“.

Кој е првиот збор кој ви доаѓа на ум на јазикот кој го преведувате? А кој ви е омилен?

Еден од зборивите што често е присутен во литературета која ме опкружува е „nostalgia” – збор што има длабоко значење и е поврзан со сеќавања, минато и емоции.

Кога јазикот со кој работите би бил дете, какво дете би било тоа? Како вие го замислувате и кој е вашиот однос со него?

Тоа би било едно живо и гласно дете полно со емоции. Можеби дете со големи очи, што зборува брзо, гестикулира со рацете и постојано поставува прашања за светот околу себе. Поради говорот, би имало и доза музикалност во гласот, па го замислувам како би потпевнувало тогаш кога најмногу треба фоукс и концентрација.

Како изгледа еден ваш ден кога активно работите на превод на некое дело?

Деновите кога преведувам се денови во кои се комбинира концентрација и емотивно нурнување во текстот. Денот започнува со читање на неколку страници од оригиналниот текст, тука се фокусирам на истражување на зборовите, нивниот ритам и нијансите. Потоа следува длабоко нурнување во преводот. Навлегувам во „атмосферата“ на делото и гледам да останам таму што е можно повеќе. Во попладневните часови го препрочитувам преведеното. Споредувам, вадам забелешки, барам нови синоними. Вечерта или одмарам, или читам нешто сосема неповрзано или, пак, се дружам со домашните :).

Дали имате некој специфичен концепт на работа или секое дело е авантура само по себе?

Дури и кога постои концепт или план за работа секое дело е авантура само по себе бидејќи секое дело си носи нови ликови и приказни кои се вкоренуваат во секојдневието на преведувачот.

Литературниот превод претставува заемно вкоренување на два идентитети во една приказна. Можете ли да ни кажете повеќе за вашиот удел во тоа?

Преведувањето е чин на прифаќање и адаптација, каде што преведувачот е мостот, но и тишината меѓу зборовите. Кога преведувам, не само што внесувам еден текст во нов јазичен дом, туку и дозволувам тој текст да ме промени, да ме научи на нешто за мојот јазик и култура. Истовремено, се трудам да го почувствувам авторот, да ги уловам сенките на неговите зборови и да најдам начин тие сенки да останат живи во новиот јазик.

Како изгледаше преведувањето на „Чекорите до црешовото дрво“?

Ова е прексрасно и трогателно четиво, богато со суптилни емоции, тивка болка и длабоки корени – и мојата задача како преведувач беше не само да ги пронајдам вистинските зборови, туку да успеам да го пресликам на македонски јазик. Мојата цел беше да се сочува светлината на текстот и да се пренесе длабочината на приказната.

 

Преводи од Искра Димковска во издание на „Антолог’:

„Чекорите до црешовото дрво“ од Паола Перети

„Телефонската говорница на крајот од светот“ од Лаура Имаи Месина

„Островот на срцебиењето“ од Лаура Имаи Месина

„Прави се сите“ од Паоло Сорентино

„Месечината и огновите“ од Чезаре Павезе

 

Недела на преведувачи е во рамки на проектот Создадено во Европа: Моќта на различноста/Made in Europe: The power of diversity, реализиран со поддршка на програмата Креативна Европа на Европската Унија.