Недела на преведувачи: Разговор со Владимир Јанковски
Владимир Јанковски дипломирал на Катедрата за општа и компаративна книжевност на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје. Работел како уредник во неколку издавачки куќи. Има објавено шест книги: „Скриени желби, немирни патувања“ (2020), „Невидливи љубови“ (2015), „Вечно сегашно време“ (2010), „Лицата на невидливиот град“ (заедно со Иван Блажев, 2010), „Скопје со широко отворени очи“ (заедно со Иван Блажев, 2008) и „Огледало за загатката; разговори за Влада Урошевиќ“ (2003).
За романот „Скриени желби, немирни патувања“ ја добил наградата „Роман на годината“ на Фондацијата „Славко Јаневски“, а за „Невидливи љубови“ наградата „Рациново признание“.
Активно се занимава со книжевен превод. Објавил повеќе од 30 преводи на македонски јазик. За преводот на новелата „Пенелопеја“ од Маргарет Етвуд, во 2013 година ја добил наградата „Златно перо“ на Здружението на литературни преведувачи на Р. Македонија.
Во рамките на „Недела на преведувачи“ со Владимир зборуваме за неговиот превод на делото „Воините на загубената плима“.
Кој е првиот збор кој ви доаѓа на ум на јазикот кој го преведувате? А кој ви е омилен?
Појавувањето на зборовите секогаш е контекстуално. Уметноста на зборот се состои во умешноста на поставувањето на зборот во сооднос со други зборови. Затоа не можам да кажам кој збор од јазикот на кој преведувам прв ми се појавува. Тоа важи и за вториот дел од вашето прашање. Полесно би одговорил на второто прашање доколку не баравте збор, туку синтагма, фраза, израз, поетска метафора.
Кога јазикот со кој работите би бил дете, какво дете би било тоа? Како вие го замислувате и кој е вашиот однос со него?
Би бил љубопитно дете. Како и со сите други љубопитни деца, мојот однос е двонасочен: колку што тоа учи од мене, толку и јас учам од него. Колку што јас го менувам, толку тоа ме менува мене.
Како изгледа еден ваш ден кога активно работите на превод на некое дело?
Почнувам веднаш штом ќе се разбудам и преводот тече низ денот, до вечерните часови. Секако, прекинуван од другите обврски во текот на денот и работите што мора да се извршат. Кога работам на одреден текст, се обидувам колку што е можно повеќе да размислувам на текстот и кога правам работи што не се поврзани директно со него. Да го истетовирам преводот врз телото на денот.
Дали имате некој специфичен концепт на работа или секое дело е авантура само по себе?
Секое дело е авантура само по себе. Специфичноста што ги обединува сите книги кои ги преведувам се однесува на желбата, потребата, па и нужноста да дознаам колку што е можно повеќе за авторот/авторката на книгата, неговата поетика, пристап кон литературата и другите придружни елементи.
Литературниот превод претставува заемно вкоренување на два идентитети во една приказна. Можете ли да ни кажете повеќе за вашиот удел во тоа?
Уделот на преведувач во она што го нарекувате вкоренување на два идентитети во една приказна е слична на она прашање од познатиот зен коан: „Го знаеме звукот на удирањето на две дланки, но каков е звукот на удирањето на една дланка?“
Како изгледаше преведувањето на „Воините на загубената плима“?
Преведувањето на „Воините на загубената плима“ беше предизвикувачки процес. Иако станува збор за тинејџерски роман, јазикот на авторката е мошне сложен, непредвидлив и полн со различни нијанси. Тие нијанси не се однесуваат само на англискиот јазик, туку и на одредени јазични аспекти што комуницираат со специфичниот јазик на книгата. Секако, голем предизвик беше текстот на македонски јазик да комуницира со возраста на читателите за кои романот е наменет. Да не се поедноставува синтаксата на оригиналот, но и да не се преведе на начин што ќе ги одбие читателите од романот.
Преводи од Владимир Јанковски во издание на „Антолог“:
„Воините на загубената плима“ од Кетрин Дојл
„Островот на чуварот на бурата“ од Кетрин Дојл
„Тоа можев да бидам јас“ од Мариа Вујчиќ
„Гитара од палисандер“ од Кристина Гавран
„Исцелување на светот“ од Слободан Шнајдер
„Историја на порнографијата“ од Горан Трибусон
„Клуб на обожаватели“ од Горан Трибусон
„Антропологија и сто други раскази“ од Ден Роудс
„Под двете сонца“ од Огнен Спахиќ
„Синови, ќерки“ од Ивана Бодрожиќ
„Педесет цигари за Елена“ од Марина Вујчиќ
Недела на преведувачи е во рамки на проектот Создадено во Европа: Моќта на различноста/Made in Europe: The power of diversity, реализиран со поддршка на програмата Креативна Европа на Европската Унија.
